JE, NI VIGEZO GANI VINAVYOHITAJIKA KWA WOSIA KUWA HALALI CHINI YA SHERIA ZA URITHI? SWALI LA MDAU KATIKA FORUM YA KATIBA YA WATU.FUATIILIA MAJIBU YAKE
[16:37, 08/07/2023] E: Je, ni vigezo gani vinavyohitajika kwa wosia kuwa halali chini ya sheria za urithi? Tafadhali tusaidienienii mchakato unaopaswa kufuatwa ili kuhakikisha wosia unatambuliwa na kutekelezwa kwa mujibu wa sheria za urithi. Hili tatizo ni kubwa mno kwa wajane na linatesa familia nyingi sana pia kama kunamapungufu ya sheria hizi katiba ijayo ifanyenini?
[16:40, 08/07/2023] T: WADAU TUNAOMBA HII IWE TOPIC YETU YA LEO ADMIN....Shukrani Dada @E
[17:06, 08/07/2023] A: Maelezo ya jumla kuhusu mchakato unaopaswa kufuatwa ili kuhakikisha wosia unatambuliwa na kutekelezwa kwa mujibu wa sheria za urithi. Ni vyema kukumbuka kwamba ushauri wa kisheria kutoka kwa mwanasheria anayefahamu sheria ni muhimu sana katika kesi kama hii.
1. Kuwa na uwezo wa akili: Mtu anayetoa wosia lazima awe na uwezo kamili wa akili wakati wa kuandika wosia huo. Hii inamaanisha kuwa wanapaswa kuwa na ufahamu wa mali wanazomiliki, waelewe athari za wosia, na waweze kufanya uamuzi huru na wa makusudi.
2. Kuandika wosia: Wosia lazima uandikwe kwa maandishi na uwe na saini ya mtu aliyeutoa (testator). Baadhi ya nchi pia zinaweza kuhitaji uwepo wa mashahidi wawili au zaidi wanaoshuhudia saini ya testator.
3. Ufichamishi na uthibitisho: Ni muhimu kuweka wosia mahali salama na kumweleza mtu wa karibu (kama vile wakili au mshauri wa kisheria) kuhusu kuwepo na maudhui ya wosia. Hii inasaidia kuhakikisha kuwa wosia hautafichuliwa au kuathiriwa vibaya.
4. Kutambua warithi: Testator anapaswa kutaja watu au taasisi ambazo anataka kuwa warithi wa mali yake baada ya kifo chake. Warithi wanaweza kuwa watu binafsi, familia, marafiki au hata mashirika ya hisani. Kila nchi inaweza kuwa na sheria maalum inayoeleza jinsi ya kutaja warithi na sehemu ya mali ambayo kila mmoja atapokea.
5. Utambulisho wa mali: Wosia unapaswa kutaja mali na mali nyinginezo ambazo testator anamiliki na anataka kuzigawa kwa warithi. Inashauriwa kutoa maelezo ya kutosha ili kuepuka migogoro ya tafsiri baadaye.
6. Kutokubali shinikizo: Wosia unapaswa kuandikwa kwa hiari kamili na bila kushinikizwa na mtu yeyote. Ikiwa kuna ushahidi wa kuwepo kwa shinikizo au udanganyifu katika kuandika wosia, unaweza kusababisha utenguzi wake.
7. Kufuata sheria za nchi: Wosia unapaswa kufuata sheria na kanuni za nchi husika. Kila nchi inaweza kuwa na mahitaji maalum kuhusu muundo wa wosia, masharti ya kisheria, na taratibu za kutekeleza wosia.
[17:09, 08/07/2023] A: Haya ni baadhi tu ya yale ambayo yako wazi na hayahitaji ujuzi mkubwa wa sheria na kama kuna mapungufu tunaweza tukapeana uzoefu zaidi wa ground mambo yakoje na kujadili hapa
[17:10, 08/07/2023] T: Katiba ya Tanzania ina sehemu kadhaa zinazohusu wosia na masuala yanayohusiana na uongozi na utawala. Sehemu muhimu zinazojadili wosia katika Katiba ya Tanzania ni kama ifuatavyo:
1. Sehemu ya 26: Katiba inaelezea wajibu wa Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania. Kifungu cha 37(3) kinasema kwamba Rais anapaswa kuwa na wosia ambao unalenga kuleta umoja na utulivu wa kitaifa.
2. Sehemu ya 30: Hii inahusu Majukumu ya Bunge. Kifungu cha 63(1)(e) kinasema kwamba wakati wa kufanya kazi zake, Bunge linaweza kupokea wosia kutoka kwa Rais au mtu mwingine yeyote kuhusu masuala yanayohusiana na Bunge.
3. Sehemu ya 33: Inazungumzia Majukumu ya Mahakama. Kifungu cha 107(1)(c) kinatoa wosia kwa Mahakama ya Rufani kusikiliza na kutoa uamuzi kwa rufaa zinazohusiana na masuala ya Katiba.
Ni muhimu kutambua kuwa katika muktadha wa Katiba, "wosia" unamaanisha ushauri, maelekezo, au taarifa inayotolewa na mtu au chombo kwa lengo la kusaidia katika maamuzi au utendaji fulani. Katiba inaelezea jinsi viongozi na taasisi zinavyofanya kazi na kuwasiliana katika mfumo wa utawala wa nchi, lakini haielezi wosia wa kibinafsi au wa familia. Wosia wa kibinafsi unajadiliwa katika sheria za urithi na masuala ya kisheria yanayohusiana na mali na masuala ya kifamilia.
[17:31, 08/07/2023] K: Tuongezee pia Vigezo vya Wosia kuwa Halali:
1. Uwekaji wa Wosia: Wosia unapaswa kuwekwa kwa hiari na akili timamu na mtu aliye na uwezo wa kisheria wa kuandaa wosia.
2. Uandishi: Wosia unapaswa kuwa wa maandishi. Ingawa matakwa ya mdomo yanaweza kutamkwa, mara nyingi wosia unapaswa kuandikwa ili kuthibitisha nia ya mtu aliyeandaa wosia.
3. Usahihi: Wosia unapaswa kuwa na taarifa sahihi na wazi kuhusu mali na mali nyingine zinazohusiana na urithi. Inashauriwa kutumia lugha iliyo wazi ili kuepuka utata au tafsiri tofauti.
4. Usalama: Wosia unapaswa kuwa salama kutokana na uharibifu au upotevu. Ni vyema kuhifadhi wosia mahali salama au kuwasilisha nakala ya wosia kwa taasisi inayohusika.
5. Mashahidi: Katika baadhi ya nchi, sheria inaweza kuhitaji uwepo wa mashahidi ambao wanasaini wosia kama ushahidi wa kwamba mtu aliyeandaa wosia alifanya hivyo kwa hiari na akili timamu.
Kwa kuongezea, mchakato wa kutekeleza wosia unaweza kutofautiana kulingana na nchi na mfumo wa kisheria unaotumika.
Kwa ujumla, hatua zinazohusika katika kutekeleza wosia zinaweza kujumuisha:
1. Kifo na Kuthibitisha Uhalali wa Wosia: Kifo cha mtu aliyeandaa wosia kinapaswa kutokea. Wosia unapaswa kuthibitishwa kuwa halali na mahakama husika.
2. Utambuzi wa Mali na Wategemezi: Mali za marehemu zinahitaji kutambuliwa na wategemezi (kama waliotajwa katika wosia) pia wanahitaji kutambuliwa.
3. Utekelezaji wa Wosia: Mali zinapaswa kugawanywa kulingana na matakwa ya wosia. Kwa kawaida, mfanyakazi huru (kama mwakilishi wa wosia) anateuliwa ili kusimamia mchakato huu.
Kuhusu masuala ya mabadiliko katika sheria za urithi, hiyo ni suala linalohusiana na sera za serikali na mfumo wa kisiasa
[17:45, 08/07/2023] b: Nyongeza tu vigezo vya kawaida vinavyohitajika kwa wosia kuwa halali chini ya sheria za urithi ni pamoja na yafuatayo:
1. Uwezo wa akili: Mtu anayetoa wosia lazima awe na uwezo kamili wa akili na uwezo wa kuelewa athari za wosia anaoutoa.
2. Umri: Sheria za urithi zinaweza kuweka kikomo cha umri kwa mtu kuandika wosia. Kwa ujumla, mtu anayetoa wosia lazima awe amefikisha umri wa kisheria uliowekwa na sheria.
3. Uhuru: Wosia lazima uwe umeandikwa kwa hiari na bila shinikizo kutoka kwa mtu mwingine. Mtu anayetoa wosia anapaswa kuwa huru kuamua jinsi mali yake itakavyogawanywa baada ya kifo chake.
4. Fomu na maandishi: Sheria nyingi zinahitaji wosia kuwa katika maandishi na kusainiwa na mtu anayetoa wosia. Baadhi ya nchi pia zinaweza kuhitaji mashahidi wawili au zaidi walisaini wosia huo kuthibitisha kuwa ni halali.
5. Taarifa sahihi: Wosia unapaswa kuwa na taarifa sahihi kuhusu mali ya mtu anayetoa wosia na jinsi anavyotaka mali hiyo igawanywe baada ya kifo chake.
Kuhusu mchakato wa kufuatwa ili kuhakikisha wosia unatambuliwa na kutekelezwa kwa mujibu wa sheria za urithi, hii pia inaweza kutofautiana kulingana na nchi au mamlaka husika. Hata hivyo, kwa ujumla, hatua zinazoweza kujumuisha ni kama ifuatavyo:
1. Kuandika wosia: Mtu anayetoa wosia anapaswa kuandika wosia huo kwa kuzingatia vigezo vya sheria za urithi. Wanasheria au taasisi zinazohusika katika nchi husika zinaweza kutoa miongozo na fomu zinazofaa.
2. Mashahidi: Kulingana na sheria za nchi, wosia unaweza kuhitaji mashahidi wawili au zaidi walisaini wosia huo. Mashahidi wanaweza kuwa watu wasiofaidika na urithi na wanapaswa kuteuliwa kwa uangalifu.
3. Usajili na uhifadhi: Wosia unaweza kuhitaji kusajiliwa au kuhifadhiwa katika taasisi inayohusika kama mahakama au ofisi ya msajili wa wosia.
4. Utekelezaji: Baada ya kifo cha mtu anayetoa wosia, wosia huo unapaswa kuwasilishwa kwa mamlaka husika kwa ajili ya utekelezaji. Mamlaka hizo zinaweza kuhusisha mahakama za urithi au taasisi nyingine za kisheria.
Kuhusu masuala ya wajane na mapungufu ya sheria za urithi, ni muhimu kutambua kuwa mabadiliko ya sheria za urithi yanaweza kuwa suala la kisiasa na kisheria linalohitaji mchakato mrefu na ushiriki wa serikali na wadau wengine. Ili kufanya mabadiliko, ni muhimu kuendeleza mjadala wa umma, kuhamasisha uelewa wa suala hilo, na kushirikisha wadau muhimu katika kufanya marekebisho ya kisheria. Katiba ijayo ya nchi inaweza kuwa fursa nzuri ya kujadili na kushughulikia masuala ya urithi na ulinzi wa haki za wajane na familia nyingine zinazohusika.
Sheria ya Wosia inayoshughulikia masuala ya wosia ni Sheria ya Wosia ya 1985.
Hapa ni baadhi ya vifungu muhimu katika Sheria ya Mirathi ya 1963:
• Kifungu cha 5: Kinatoa ufafanuzi wa warithi na jinsi mali inavyoweza kugawanywa kati yao.
• Kifungu cha 8: Kinatoa mamlaka kwa mahakama kuamua juu ya urithi wa mali zisizohamishika.
• Kifungu cha 14: Kinatoa masharti kuhusu uandishi wa wosia.
• Kifungu cha 21: Kinahusu utambuzi na uthibitisho wa wosia.
• Kifungu cha 41: Kinahusu haki za warithi walioachwa na marehemu bila wosia.
Sheria ya Wosia ya 1985 inajadili masuala yanayohusiana na wosia na inatoa mwongozo juu ya jinsi wosia unavyopaswa kuandikwa, kuthibitishwa, na kutekelezwa. Sheria hiyo ina vifungu kadhaa, ikiwa ni pamoja na vifungu vinavyoelezea mahitaji ya wosia halali, jinsi ya kufuta au kurekebisha wosia, na majukumu ya msimamizi wa wosia.
Ni vizuri kukagua sheria husika kwa undani ili kupata ufahamu kamili wa masharti yake.
Pia, inashauriwa kupata ushauri wa kisheria wa kitaalamu ili kuhakikisha kuwa wosia na masuala ya urithi yanashughulikiwa kulingana na sheria zinazotumika nchini
[17:50, 08/07/2023] K: Nimefurahishwa na hatua ya @~Bob Wangwe🇹🇿 kuunga mkono mchakato wa kutafuta ufafanuzi wa Mahakama ya Tanzania katika masuala haya ya mikataba/makubaliano ya kimataifa
Hii inatia moyo kuwa mijadala yetu ina tija ….rejea majadiliano hapo juu juu ya namna Mwananchi anavyoweza kupata ufafanuzi wa suala la bandari kikatiba.🙏🏼
[18:12, 08/07/2023] T: Mahakama ya Tanzania inategemea katiba na sheria za Tanzania katika kutoa ufafanuzi na kuamua masuala ya mikataba na makubaliano ya kimataifa. Inafanya kazi kwa mujibu wa mifumo ya kisheria iliyopo nchini, ikiwa ni pamoja na Sheria za Mikataba ya Kimataifa zinazosimamia Tanzania.
Katika kesi zinazohusu mikataba na makubaliano ya kimataifa, Mahakama ya Tanzania inaweza kutathmini misingi ya mkataba husika, sheria za ndani, mazoea ya kimataifa, na maamuzi ya mahakama za kimataifa. Mahakama inaweza pia kuzingatia kanuni za usuluhishi na taratibu nyingine zinazohusiana na utatuzi wa migogoro ya kimataifa.
Ukweli sheria kadhaa Tanzania zinazosimamia mikataba na makubaliano ya kimataifa. Sheria hizo ni pamoja na:
1. Sheria ya Mikataba ya Kimataifa ya Tanzania ya Mwaka 2002: Sheria hii inaelezea taratibu za kuingia na kutekeleza mikataba ya kimataifa nchini Tanzania. Inatoa mwongozo kuhusu mchakato wa kurasimisha mikataba, uhalali wa mikataba, tafsiri na utekelezaji wa mikataba ya kimataifa.
2. Katiba ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania ya Mwaka 1977: Katiba ina mamlaka juu ya sheria zote nchini Tanzania. Inalinda haki za msingi za raia na inaweza kutumika kama kigezo cha kusimamia masuala ya mikataba na makubaliano ya kimataifa.
3. Sheria ya Utatuzi wa Migogoro ya Uwekezaji ya Mwaka 1994: Sheria hii inahusu utatuzi wa migogoro ya uwekezaji nchini Tanzania. Inaweza kutumika katika kesi za mikataba ya uwekezaji wa kimataifa ambapo pande zinazohusika ni mwekezaji wa kigeni na serikali ya Tanzania.
4. Sheria ya Utatuzi wa Migogoro ya Biashara ya Kimataifa ya Mwaka 2013: Sheria hii inatoa mwongozo juu ya utatuzi wa migogoro ya biashara ya kimataifa nchini Tanzania. Inazingatia itifaki na mikataba ya kimataifa inayosimamia utatuzi wa migogoro ya biashara.
Mifano ya matumizi ya sheria hizi katika kutafuta ufafanuzi wa Mahakama ya Tanzania katika masuala ya mikataba na makubaliano ya kimataifa inaweza kujumuisha:
1. Kesi ya mgogoro wa kimataifa kati ya kampuni ya Tanzania na kampuni ya kigeni inayohusu utekelezaji wa mkataba wa uwekezaji. Mahakama ya Tanzania inaweza kuchunguza Sheria ya Utatuzi wa Migogoro ya Uwekezaji na Sheria ya Mikataba ya Kimataifa ya Tanzania.
2. Kesi inayohusu mzozo wa biashara ya kimataifa kati ya muuzaji na mnunuzi wa Tanzania. Mahakama inaweza kuzingatia Sheria ya Utatuzi wa Migogoro ya Biashara ya Kimataifa na Sheria ya Mikataba ya Kimataifa ya Tanzania katika kutoa ufafanuzi na kuamua kesi.
Inapendekezwa kuwasiliana na mwanasheria au wataalamu wa sheria wenye ujuzi katika muktadha maalum ili kupata ufafanuzi zaidi na mifano iliyosasishwa ya jinsi sheria hizi zinavyotumika katika kutafuta ufafanuzi wa Mahakama ya Tanzania katika masuala ya mikataba na makubaliano ya kimataifa.Lakini hatua ya kistaarabu iliyotumiwa na wanasheria hawa iinatupa picha ya ukomavu wa majadiiliano hap ana ushauri uliotolewa hapo awali..Mungu ibatiki Tanzania.
[18:24, 08/07/2023] M: Ninafarijika sana na mchango wa wadau juu ya mambo haya ya mirathi na wosia, aisee!!, najiuliza tu kama huu utaratibu wote upo kiisheia,kwa nini sasa kuna migogoro mingi ya mirathi nchi nzima tumekwama wapi na nini kifanyike maana sielewi?
[18:49, 08/07/2023] T: Sababu za migogoro mingi ya mirathi nchini zinaweza kutofautiana kutoka kwa kesi moja hadi nyingine, lakini kuna sababu kadhaa ambazo zinaweza kuchangia katika hali hiyo. Baadhi ya sababu zinazoweza kuchangia migogoro ya mirathi nchini Tanzania:
1. Kutokuwepo kwa wosia:
Mara nyingi, watu hufariki bila kuacha wosia. Hii inaleta utata katika kugawanya mali zao na kusababisha migogoro kati ya warithi. Kutokuwepo kwa maelezo ya wazi kuhusu ni nani anapaswa kurithi nini inaweza kuchochea migogoro.
2. Kutofahamu sheria za urithi:
Wengi hawana uelewa mzuri wa sheria za urithi nchini Tanzania. Hii inaweza kusababisha migogoro kwa sababu warithi wanaweza kutokuwa na ufahamu wa haki zao na jinsi mali inavyopaswa kugawanywa.
3. Ukosefu wa usuluhishi wa migogoro:
Mfumo dhaifu wa usuluhishi wa migogoro ya mirathi unaweza kusababisha migogoro kudumu au kuendelea kuwa mahakamani kwa muda mrefu. Hii inachangia kuzorota kwa mahusiano ya familia na inaweza kuathiri ustawi wa kiuchumi na kijamii wa warithi.
4. Utamaduni na desturi: Katika baadhi ya jamii, desturi na utamaduni unaweza kuingilia kati sheria za urithi rasmi.
Utaratibu wa kurithi unaweza kuwa na utata na kusababisha migogoro kati ya warithi na hata kuwanyima haki wanawake na watoto.
5. Upendeleo na ubaguzi:
Migogoro ya mirathi inaweza kusababishwa na upendeleo au ubaguzi kwa warithi fulani. Mara nyingi, jinsia, uhusiano wa kifamilia, na mizozo ya kibinafsi inaweza kusababisha mgawanyiko na migogoro.
6. Kugombania mali: Katika baadhi ya kesi, mali inaweza kuwa ya thamani kubwa au ya kipekee, na hii inaweza kusababisha mgawanyiko na migogoro kati ya warithi. Tofauti za maoni juu ya jinsi mali hiyo inavyopaswa kugawanywa zinaweza kusababisha migogoro.
Ili kupunguza migogoro ya mirathi, ni muhimu kuhakikisha elimu ya kutosha juu ya sheria za urithi, kukuza utamaduni wa kuandika wosia, kuimarisha mfumo wa usuluhishi wa migogoro, na kushughulikia changamoto za kitamaduni na desturi zinazohusu urithi. Pia, inaweza kuwa na manufaa kufanya marekebisho katika sheria za urithi ili kuzingatia mabadiliko ya kijamii na kuhakikisha ulinzi wa haki za wajane na familia nyingine zinazohusika.
https://media.tanzlii.org/files/guidelines/2021-12/mirathi-book-editted-final-view.pdf
https://www.rita.go.tz/files/news/RITA%20ZANZIBAR%20WAKFU_1.pdf
https://www.sheriakiganjani.co.tz/uploads/66834-makala-inayohusu-mirathi.pdf
https://www.academia.edu/51583405/MIRATHI_NCHINI_TANZANIA_Law_of_Inheritance_in_Tanzania_
MWONGOZO KUHUSU MIRATHI, WOSIA NA TARATIBU ZA KIMAHAKAMA TANZANIA
[18:57, 08/07/2023] K: Pia Kuna mapungufu kadhaa katika sheria za urithi ambayo yanaweza kuchochea migogoro na kusababisha hali ngumu kwa wajane na familia zinazohusika.haya ni baadhi ya mapungufu yanayoweza kujitokeza:
1. Kutokuwepo kwa usawa wa kijinsia: Sheria za urithi zinaweza kutokuwa sawa kwa wanawake na wanaume. Katika baadhi ya nchi, sheria za urithi zinazingatia mfumo wa kurithi wa kale ambao unawapa wanaume haki kubwa zaidi kuliko wanawake. Hii inaweza kusababisha ubaguzi na kudhulumu haki za wanawake na wajane.
2. Kutambua mila na desturi zinazodhulumu: Baadhi ya sheria za urithi zinaweza kutambua na kuzingatia mila na desturi ambazo zinawanyima wanawake na wajane haki zao za kurithi mali. Hii inaweza kusababisha ubaguzi na kukiuka haki za binadamu.
3. Utata na ukosefu wa waziwazi: Sheria za urithi mara nyingi zinaweza kuwa na maelezo ya utata na ukosefu wa waziwazi kuhusu masuala kama vile kuainisha warithi, mgawanyo wa mali, na utaratibu wa kutatua migogoro. Hii inaweza kusababisha mvutano na migogoro katika familia.
4. Mfumo dhaifu wa usuluhishi wa migogoro: Mfumo wa usuluhishi wa migogoro ya mirathi unaweza kuwa dhaifu na usio na ufanisi. Kuchelewa kwa utatuzi wa migogoro, gharama kubwa za kisheria, na ucheleweshaji wa haki unaweza kuchochea migogoro na kuleta taabu kwa familia.
5. Kutokuwepo kwa elimu na uelewa: Uhaba wa elimu na uelewa wa sheria za urithi unaweza kuwa moja ya changamoto. Watu wengi hawana ufahamu mzuri wa haki zao za kurithi na mchakato unaohusika. Hii inaweza kusababisha kutokuwepo kwa wosia na migogoro mingine ya mirathi.
Ni muhimu kufanya tathmini ya kina ya sheria za urithi katika muktadha wa nchi yetu na kuzingatia marekebisho muhimu. Kuhamasisha uelewa wa umma, kutoa elimu juu ya haki za kurithi, na kuweka mfumo wa usuluhishi wa migogoro ni hatua muhimu katika kuboresha hali na kupunguza migogoro ya mirathi.
[18:58, 08/07/2023] M: Nashukuru lakini kunahaja ya kuyaainisha mapungufu yote tuelewe.. mfano tu ile kesi ya mirathi ya familia ya Mzee Mengi na nyingine nyingi tu
[19:13, 08/07/2023] Tandawili M: ukisoma hapo juu @K amelidadavua lakini wadau watakujibu kwa mapana yake
[19:13, 08/07/2023] A: Sheria za urithi nchini Tanzania zina mapungufu kadhaa ambayo yanachangia migogoro mingi ya mirathi. Baadhi ya mapungufu hayo ni kama ifuatavyo:
1. Kutofautiana kwa sheria za urithi:
Sheria za urithi zinatofautiana kati ya jamii na makabila nchini Tanzania. Hii inasababisha ukosefu wa uwiano na kuleta utata katika utekelezaji wa sheria. Hali hii inaweza kusababisha migogoro kati ya wanaostahili kurithi kulingana na sheria rasmi na wale wanaofuata desturi au sheria za kimila.
2. Ubaguzi wa kijinsia:
Katika baadhi ya mifumo ya urithi, hasa ile inayozingatia desturi na mila, wanawake na watoto wanaweza kunyimwa haki sawa za kurithi. Hii inakwenda kinyume na kanuni za usawa na haki za binadamu. Ubaguzi wa kijinsia unaweza kusababisha migogoro na unyanyasaji katika familia na jamii.
3. Kutokuwepo kwa wosia rasmi:
Sheria za urithi zinaweza kukosa kutoa mwongozo wa kutosha kuhusu taratibu na mahitaji ya kuandika wosia rasmi. Hii inaweza kusababisha mgawanyiko na migogoro baada ya kifo cha mtu anayemiliki mali.
4. Mfumo dhaifu wa usuluhishi:
Mfumo wa usuluhishi wa migogoro ya mirathi unaweza kuwa dhaifu na usiojitosheleza. Kesi nyingi za mirathi zinamalizika mahakamani, na taratibu za kisheria zinaweza kuwa ngumu na gharama kubwa. Hii inaweza kuchangia kucheleweshwa kwa haki na kuendelea kwa migogoro ya mirathi.
5. Kutokuwepo kwa taasisi za kusaidia:
Katika baadhi ya maeneo, upatikanaji wa msaada wa kisheria na elimu ya urithi ni mdogo. Hii inawafanya watu kukosa ufahamu wa haki zao za kurithi na njia za kutatua migogoro ya mirathi.
6. Kutofautiana kwa elimu na uelewa:
Elimu na uelewa wa umma kuhusu sheria za urithi mara nyingi ni mdogo. Hii inaweza kusababisha kutokujua haki za kurithi, taratibu za kisheria, na jinsi ya kuzuia migogoro. Kutofautiana kwa elimu na uelewa kunaweza kuchochea migogoro na kutatiza mchakato wa utekelezaji wa sheria za urithi.
Kuongeza uelewa wa umma, kuimarisha sheria za urithi ili kuzingatia haki za kijinsia, kuwezesha upatikanaji wa usuluhishi wa migogoro, na kuwekeza katika elimu na msaada wa kisheria kuhusu mirathi ni hatua muhimu za kushughulikia mapungufu haya na kupunguza migogoro ya mirathi nchini Tanzania.
[19:15, 08/07/2023] Dr F: Haya uliyoyaainisha si mapungufu ya kisheria. Sheria yaweza kuwa na uhitaji wa kuboreshwa sawa lakini kwa sehemu kubwa tatizo ni uelewa mdogo au hafifu kwa upande wa jamii yetu
[19:20, 08/07/2023] K: Ili kushughulikia migogoro ya mirathi na mapungufu katika sheria za urithi nchini , hatua zifuatazo zinaweza kuchukuliwa:
1. Kuimarisha sheria za urithi: Serikali inaweza kufanya marekebisho katika sheria za urithi ili kuzingatia haki za kijinsia na kuzuia ubaguzi. Sheria hizo zinapaswa kuwa wazi, rahisi kueleweka, na kutekelezeka kwa urahisi. Vilevile, ni muhimu kuzingatia maslahi ya wajane, watoto, na warithi wengine katika sheria hizo.
2. Elimu na uhamasishaji: Serikali inaweza kuwekeza katika kampeni za elimu na uhamasishaji ili kuongeza uelewa wa umma kuhusu sheria za urithi, haki za kurithi, na njia za kuzuia migogoro. Hii inaweza kufanyika kupitia programu za elimu shuleni, matangazo ya umma, semina, na kuwapa mafunzo viongozi wa kijamii na wa kidini.
3. Kuendeleza taasisi za kusaidia: Serikali inaweza kuanzisha au kuimarisha taasisi za kusaidia na ushauri wa kisheria kwa ajili ya masuala ya urithi. Taasisi hizo zinaweza kutoa mwongozo wa kisheria, kusaidia katika kuandika wosia rasmi, na kutoa huduma za usuluhishi wa migogoro.
4. Kuimarisha mfumo wa usuluhishi wa migogoro: Serikali inaweza kuchukua hatua za kuimarisha mfumo wa usuluhishi wa migogoro ya mirathi. Hii inaweza kujumuisha kuanzisha mahakama maalum za urithi, kuwezesha taratibu za usuluhishi nje ya mahakama, na kutoa mafunzo kwa watoa huduma za usuluhishi.
5. Ushirikiano wa wadau: Serikali inaweza kushirikiana na mashirika ya kiraia, asasi za kijamii, na wadau wengine katika kushughulikia migogoro ya mirathi na mapungufu ya sheria za urithi. Ushirikiano huu unaweza kuhusisha kuendeleza miongozo ya pamoja, kufanya utafiti na tathmini, na kubadilishana uzoefu na mazoea bora.
6. Kuhamasisha uandikishaji wa wosia: Serikali inaweza kufanya juhudi za kuhamasisha watu kuandika wosia rasmi na kuweka mipango ya urithi. Hii inaweza kufanyika kwa kutoa maelezo, kampeni za elimu, na kupunguza gharama na urasimu unaohusiana na uandikishaji wa wosia.
Kufanya mabadiliko hayalazima kuzingatia mchakato wa kisheria, kufanya mashauriano na wadau wote muhimu, na kufuata kanuni za kidemokrasia na uwazi. Pia, kuhakikisha ushiriki wa wajane, watoto, na wanawake wengine katika mchakato huo ni muhimu sana.
[19:26, 08/07/2023] Dr F: Namba mbili hapo ndilo tatizo kubwa.
[23:44, 08/07/2023] T: Una hoja nzuri. @Dr Filkunjombe Suala la Uelewa mdogo au hafifu wa jamii kuhusu sheria za urithi ni suala muhimu linalochangia migogoro mingi ya mirathi. Ili kushughulikia tatizo hili, hatua zifuatazo zinaweza kuchukuliwa:
1. Elimu na uhamasishaji: Serikali, asasi za kiraia, na wadau wengine wanaweza kutekeleza programu za elimu na uhamasishaji ili kuongeza uelewa wa umma kuhusu sheria za urithi. Hii inaweza kujumuisha kampeni za elimu katika ngazi za jamii, semina, warsha, na matumizi ya njia za mawasiliano kama vile redio, runinga, na mitandao ya kijamii.
2. Uwezeshaji wa jamii: Kuwezesha jamii kwa kutoa mafunzo na maarifa juu ya sheria za urithi inaweza kuwa muhimu. Hii inaweza kujumuisha kuwapa ujuzi wa kisheria viongozi wa kijamii, wakunga, wahudumu wa afya, na watu wengine wenye ushawishi katika jamii. Uwezeshaji huu utawawezesha kusaidia na kuhamasisha jamii juu ya haki za kurithi na njia za kuzuia migogoro.
3. Huduma za ushauri wa kisheria: Kuwezesha upatikanaji wa huduma za ushauri wa kisheria ni muhimu. Taasisi za kisheria zinaweza kutoa huduma za ushauri na mwongozo kwa watu wenye maswali au changamoto za kisheria kuhusu urithi. Huduma hizi zinaweza kusaidia kuondoa uelewa hafifu na kutoa mwongozo sahihi kwa watu.
4. Ushirikishwaji wa wadau: Kufanya mchakato wa kuunda na kuboresha sheria za urithi kuwa shirikishi ni muhimu. Kushirikisha wadau mbalimbali kama vile viongozi wa dini, watafiti, wanasheria, na wawakilishi wa jamii kunaweza kusaidia kufikia sheria na miongozo inayozingatia mahitaji na mazingira ya ndani ya jamii.
5. Utafiti na tathmini: Kufanya utafiti na tathmini ya mara kwa mara juu ya hali ya urithi na migogoro ya mirathi inaweza kusaidia kuelewa vyema changamoto na mahitaji ya jamii. Utafiti huo unaweza kutoa mwongozo katika kuboresha sheria za urithi na kusaidia kuendeleza mbinu bora za kuelimisha jamii.
Kupambana na uelewa mdogo au hafifu wa sheria za urithi ni mchakato wa muda mrefu unaohitaji ushirikiano wa serikali, asasi za kiraia, taasisi za kisheria, na jamii nzima. Kwa kufanya kazi kwa pamoja, tunaweza kuongeza uelewa na kuwezesha mabadiliko chanya katika suala la urithi na migogoro ya mirathi.
[00:14, 09/07/2023] K: Ili Kushughulikia tatizo la uelewa mdogo au hafifu wa sheria za urithi na migogoro ya mirathi ni vyema itambulike kuwa ni jukumu la pamoja kwa wadau wote wanaohusika.
Hapa kuna wadau (stakeholders) muhimu ambao wao wanaweza kuchukua jukumu katika kutatua tatizo hili:
1. Serikali: Serikali ina jukumu kubwa katika kutoa mwongozo wa kisheria na kuhakikisha uwepo wa mfumo thabiti wa sheria za urithi. Serikali inaweza kuchukua hatua za kuandaa sheria zinazofaa, kufanya marekebisho ya sheria zilizopo, na kusimamia utekelezaji wa sheria hizo. Pia, serikali inaweza kuwekeza katika elimu ya umma, kutoa mafunzo kwa maafisa wa kisheria, na kuimarisha mfumo wa usuluhishi wa migogoro.
2. Asasi za kiraia: Asasi za kiraia zinaweza kuchukua jukumu muhimu katika kutoa elimu, uhamasishaji, na huduma za ushauri wa kisheria kwa jamii. Wanaweza kuandaa programu za elimu, semina, warsha, na kampeni za kuongeza uelewa wa umma kuhusu sheria za urithi na haki za kurithi. Pia, wanaweza kuwa mabalozi wa mabadiliko katika kushawishi serikali na kuendeleza mabadiliko ya kisheria yanayolenga kulinda haki za wajane, watoto, na warithi wengine.
3. Taasisi za kisheria: * Taasisi za kisheria kama mahakama, ofisi za usajili wa wosia, na ofisi za msajili wa mirathi zina jukumu la kusimamia na kutekeleza sheria za urithi. Wanapaswa kuhakikisha kuwa mchakato wa utoaji haki ni wa haki, haraka, na uwazi. Pia, wanaweza kusaidia katika kutoa mwongozo na ushauri kwa jamii kuhusu taratibu na mchakato wa urithi.
4. Vyombo vya habari: Vyombo vya habari vina nafasi muhimu katika kuongeza uelewa wa umma kuhusu sheria za urithi. Wanaweza kutoa habari, makala, na vipindi vinavyoelezea sheria za urithi na masuala yanayohusiana na mirathi. Vilevile, wanaweza kutoa jukwaa la majadiliano na mijadala kuhusu masuala ya urithi na kusaidia kuwajengea jamii uelewa zaidi.
5. Jamii yenyewe: Jamii ina jukumu la kujifunza na kuelewa sheria za urithi na haki za kurithi. Ni muhimu kwa wanajamii kushiriki katika programu za elimu, kuuliza maswali, na kutafuta ushauri wa kisheria pale inapohitajika. Vilevile, jamii inaweza kuchukua hatua za kuelimisha na kuhamasisha wengine katika suala la urithi na kuzuia migogoro.
Kwa kushirikiana na kuchukua hatua za pamoja, wadau hawa wanaweza kufanya mabadiliko chanya katika uelewa wa umma na kushughulikia tatizo la migogoro ya mirathi nchini Tanzania.
Comments
Post a Comment