KATIBA YETU YA SASA INAZUNGUMZIAJE MASWALA YA NISHATI KWA MIAKA IJAYO?

-

[10:50, 14/10/2023] T: Katiba ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania ya mwaka 1977 iliandaliwa wakati ambapo masuala ya nishati hayakuwa moja ya ma`suala kuu yaliyojadiliwa kwa kina. Hata hivyo, kwa kuwa Tanzania inaelekea kwenye maendeleo ya viwanda, ni jambo la busara kuhakikisha kuwa masuala ya nishati yamezingatiwa kwa kina katika marekebisho au katika hati mpya ya katiba ikiwa inafanyiwa mabadiliko.

Kutokana na umuhimu wa nishati katika maendeleo ya viwanda, ni muhimu kuweka mifumo madhubuti inayohakikisha upatikanaji endelevu na wa uhakika wa nishati kwa ajili ya viwanda hivyo. 

Hii inaweza kujumuisha mambo kama sera za kuvutia uwekezaji katika sekta ya nishati, mazingira wezeshi kwa ajili ya teknolojia za nishati mbadala, na usimamizi thabiti wa rasilimali za nishati ili kuhakikisha kuwa zinatumika kwa ufanisi na kwa manufaa ya maendeleo endelevu ya nchi.

Katika muktadha huu, marekebisho au mapitio ya katiba yanaweza kujumuisha mambo kama:

1. Kutoa kipaumbele kwa maendeleo ya miundombinu ya nishati ili kuhakikisha upatikanaji wa umeme na nishati nyingine kwa viwanda na maeneo mengine ya kiuchumi.

2. Kuweka miongozo na sera za kukuza matumizi ya nishati mbadala na endelevu kama vile nishati ya jua, upepo, na maji.

3. Kuanzisha mifumo ya kisheria na kisera inayosimamia uwekezaji na usimamizi endelevu wa rasilimali za nishati, ikiwa ni pamoja na mikakati ya kuzuia utapeli wa rasilimali hizo.

4. Kuweka miongozo ya kisheria inayohakikisha kuwa upatikanaji wa nishati unazingatia maslahi ya umma na uendelevu wa mazingira.

5. Kukuza utafiti na maendeleo ya kiteknolojia katika sekta ya nishati ili kuongeza ufanisi na kupunguza gharama za uzalishaji wa nishati.

Hata hivyo, ili kupata taarifa sahihi zaidi kuhusu jinsi masuala ya nishati yanavyojumuishwa katika mchakato wa marekebisho au mapitio ya Katiba ya Tanzania, ni vizuri kuangalia rasmi toleo la hivi karibuni la Katiba ya nchi hiyo au kufuatilia mazungumzo na mijadala inayoendelea kuhusu mchakato huo.

[11:23, 14/10/2023] T: Muktadha huu unazungumzia teknolojia za nyuklia za fujo (nuclear fusion technologies) ambazo zimeanza kupata umaarufu tena katika muongo uliopita kutokana na uwezo wao wa kuvuruga katika maeneo mbalimbali, kama uzalishaji wa nishati na usukumaji wa anga, na maendeleo mapya ya kiteknolojia, hasa risti za superconductor zenye joto la juu, ambazo zinaruhusu kuvuka mipaka ya utendaji au kubuni iliyopita.

Teknolojia hizi za nyuklia za fujo zinahusisha mbinu za kuhifadhi plasma, ambapo kuna mifumo mitatu inayoongoza kwa kuhifadhi plasma, yaani, kuhifadhi kwa kutumia nguvu za umeme (magnetic confinement), kuhifadhi kwa kushikamana (inertial confinement), na kuhifadhi kwa kutumia nguvu za umeme na kushikamana kwa pamoja (magneto-inertial confinement).

Kwa ujumla, maoni haya yanaweza kuonyesha hitaji la Tanzania kukuza utafiti wa kisayansi na kiteknolojia katika maeneo ya nishati, iwe ni katika kuzingatia teknolojia mpya za nyuklia au katika kufanya tafiti za kijiolojia kuhusu rasilimali za nishati kama mafuta. Kuwekeza katika utafiti kama huu kunaweza kusaidia kuongeza uhakika wa usambazaji wa nishati na kuongeza ustawi wa kiuchumi wa nchi. Haya ni mawazo yangu

[10:31, 15/10/2023] T: Tanzania ni moja ya nchi zinazojulikana kwa utajiri wake wa rasilimali madini. Madini yamegunduliwa sehemu mbalimbali za Tanzania na yanajumuisha aina kadhaa. Hapa kuna baadhi ya madini muhimu na maeneo yao nchini Tanzania:

1. Dhahabu (Gold): Tanzania ni miongoni mwa wazalishaji wakubwa wa dhahabu barani Afrika. Madini haya hupatikana katika maeneo kadhaa, ikiwa ni pamoja na Mkoa wa Geita, Mkoa wa Mara, na Mkoa wa Shinyanga.

2. Almasi (Diamond): Madini ya almasi hupatikana katika maeneo kama Mkoa wa Mtwara na Mkoa wa Shinyanga. Tanzania ni nchi muhimu kwa uzalishaji wa almasi za ubora wa kimataifa.

3. Tanzanite: Tanzanite ni aina ya kito cha thamani ambacho kinaonekana katika maeneo ya Mererani, Mkoa wa Manyara. Tanzanite ni almasi ya bluu inayopatikana pekee nchini Tanzania.

4. Nikeli (Nickel): Madini ya nikeli yanapatikana katika Mkoa wa Arusha na Mkoa wa Kagera.

5. Urani (Uranium): Rasilimali ya urani inapatikana katika eneo la Bahi, Mkoa wa Dodoma, na katika maeneo mengine. Madini ya urani yamekuwa ya kuvutia kutokana na matumizi yake katika nishati ya nyuklia.

6. Chuma (Iron Ore): Maeneo kama Mkoa wa Lindi na Mkoa wa Mbeya yamegunduliwa kuwa na akiba kubwa ya madini ya chuma.

7. Vito vingine: Tanzania pia ina madini mengine kama vile rubi, emarald, garnet, na mengineyo ambayo yanavuna katika maeneo mbalimbali nchini.

Ni muhimu kuelewa kuwa rasilimali madini ya Tanzania ni muhimu sana katika uchumi wa nchi na zina jukumu muhimu katika mapato ya serikali. 

Hata hivyo, kuna changamoto za usimamizi wa rasilimali hizi ili kuhakikisha kuwa zinaleta manufaa kwa wananchi wote na kwa maendeleo ya nchi. Serikali ya Tanzania imefanya jitihada kurekebisha sera na sheria zake za madini kwa lengo la kuboresha usimamizi na ufanisi wa rasilimali hizi muhimu.

[18:45, 15/10/2023] Ta: Mojawapo ya vifungu muhimu vya Katiba ya Tanzania yanayohusiana na rasilimali ni Ibara ya 8 ambayo inaelezea kanuni za msingi za uongozi wa nchi, ikiwa ni pamoja na kujenga uchumi imara na unaostawi kwa kuzingatia usawa wa rasilimali za nchi. Vilevile, Ibara ya 9 inalinda haki za ardhi na mali na inatoa wajibu wa kuendeleza rasilimali za nchi kwa manufaa ya watanzania wote.Lakini sasa

Katiba ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania ya mwaka 1977 haionyeshi moja kwa moja masuala ya utajiri wa rasilimali madini au usimamizi wa rasilimali madini. Hata hivyo, katiba ina sehemu kadhaa zinazohusiana na masuala ya ardhi, rasilimali, na uchumi. Sheria na sera zinazosimamia utajiri wa rasilimali madini zimebuniwa katika sheria nyingine na kanuni za serikali.mfano 

1. Ibara ya 9 - Uhuru wa Uchumi: Ibara hii inatoa miongozo ya jumla kuhusu utaratibu wa uchumi wa Tanzania na inatamka nia ya serikali ya kuendeleza na kuimarisha uchumi wa taifa kwa kuheshimu masilahi ya kitaifa na kukuza rasilimali na uzalishaji wa ndani.

2. Ibara ya 27 - Haki za Ardhi: Ibara hii inaainisha haki za wananchi wa Tanzania kuhusu ardhi. Masuala yanayohusiana na umiliki wa ardhi na utumiaji wa ardhi, pamoja na masuala yanayohusiana na uhamishaji wa ardhi, yanatawaliwa na sheria na kanuni zinazotokana na katiba.

3. Ibara ya 28 - Uhifadhi wa Rasilimali: Ibara hii inawahimiza wananchi kuhifadhi na kutunza rasilimali za nchi, ikiwa ni pamoja na ardhi, maji, na mimea. Sheria zingine za ardhi na mazingira zinaelekeza jinsi rasilimali hizi zinavyopaswa kutunzwa na kutumiwa.

4. Ibara ya 29 - Matumizi ya Ardhi na Rasilimali: Ibara hii inatamka kuwa utumiaji wa ardhi na rasilimali za taifa unapaswa kuwa kwa manufaa ya umma na maendeleo ya taifa. Sheria za madini na sera za rasilimali zinasisitiza hili kwa njia zaidi.

Inafaa kutambua kuwa sheria za Tanzania, kama vile Sheria ya Madini ya mwaka 2010 na Sheria ya Ardhi ya mwaka 1999, zinatoa miongozo na maelezo zaidi kuhusu usimamizi na utumiaji wa rasilimali madini na ardhi. Vilevile, sera za serikali, mikataba ya uchimbaji, na kanuni za sekta ya madini zinatumika kwa kina katika kusimamia rasilimali madini nchini Tanzania.




Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

-
Image
TAHMINI YA KINA, USHAURI NA MAPENDEKEZO KUHUSU MJADALA WA WARAKA WA TEC KATIKA FORUM YA KATIBA YA WATU   1. UTANGULIZI WA MJADALA Mnamo tarehe   22 Juni hadi 23 Juni 2025 , Forum ya   Katiba ya Watu   iliendesha mjadala wa kina kuhusu   waraka wa Kanisa Katoliki Tanzania (TEC)   unaohusu   maboresho ya maadhimisho ya kiliturujia   — hususan kupiga marufuku hotuba zisizo za kiliturujia ndani ya ibada, zikiwemo za viongozi wa kisiasa au kijamii. Mjadala huo uliwashirikisha   washiriki 1,023   wakiwemo wanazuoni wa katiba, wanaharakati, viongozi wa dini, na wananchi wa kawaida. Kwa mujibu wa Katiba ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania ya mwaka 1977, mjadala huu unahusu   uhuru wa dini (Ibara ya 19) , haki ya kuabudu, mipaka ya kisiasa katika maeneo ya ibada, na tafsiri ya heshima kwa viongozi wa serikali katika majukwaa ya kidini 2. TAHMINI YA MJADALA: MTAZAMO WA KISHERIA, KIDINI NA KIJAMII 2.1 Muktadha wa Kikatiba Ibara ya 19 ya Katiba ...
Read more
-
Image
 MJADALA JUU YA WALAKA WA KANISA KATOLIKI JUU YA KATAZO LA MATANGAZO AMA SALAMU WAKATI WA IBADA KATIKA FORUM YA KATIBA YA WATU    Mdau @alianza kwa kutoa taarifa hii iliyochapishwa na jamii Forum MAJIBU YA WADAU [22/06/2025, 18:50:13] Tan: Taarifa hiyo ya Kanisa Katoliki kuhusu maboresho ya maadhimisho ya kiliturujia inaweza kuelezwa kwa mujibu wa Katiba ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania ya mwaka 1977 kama ifuatavyo: 1.⁠ ⁠Uhuru wa Dini (Ibara ya 19) Katiba ya Tanzania, Ibara ya 19, inatambua na kulinda uhuru wa kuabudu na uhuru wa mtu kuendesha shughuli za kidini kwa mujibu wa imani yake, ilimradi hazikiuki sheria za nchi: “Kila mtu anayo haki ya uhuru wa mawazo, imani na dhamira, pamoja na uhuru wa dini.” Kwa msingi huu, Baraza la Maaskofu Katoliki Tanzania (TEC) lina mamlaka ya kupanga na kusimamia namna ibada zao za kiliturujia zinafanyika, ikiwa ni pamoja na kuweka masharti au mabadiliko ndani ya maadhimisho kama ndoa, daraja takatifu, maziko, nadhiri za kitawa, n.k....
Read more

Historia ya utawala wa Kijerumani katika eneo la Tanganyika inahusisha kipindi cha ukoloni wa Kijerumani ambacho kilidumu kati ya mwaka 1885 na 1916

-
Image
Kabla ya Uingereza kuchukua udhibiti wa eneo hilo wakati wa Vita Kuu ya Kwanza ya Dunia. Kipindi hiki kilikuwa sehemu ya jumla ya eneo la Afrika Mashariki ya Kijerumani, ambalo liliundwa na makubaliano ya kimataifa ya Mkutano wa Berlin wa 1884-1885. Sheria na utawala wa Kijerumani ulileta mabadiliko kadhaa katika Tanganyika, na mifumo ya kijadi iliyokuwepo ikashughulikiwa kwa njia ambazo zilikuwa na athari kubwa kwa jamii za Kiafrika. Baadhi ya vipengele muhimu vya utawala wa Kijerumani na mifumo ya sheria ni kama ifuatavyo: Mifumo ya Utawala: Wajerumani walijaribu kuanzisha utawala wa kikoloni na kuleta mfumo wa utawala wa kisheria uliounganisha na utawala wa Kiingereza na Kifaransa katika makoloni mengine ya Afrika. Utawala wa Kijerumani ulizingatia utawala wa moja kwa moja na kuweka nguvu kubwa mikononi mwa maafisa wa Kijerumani walioteuliwa. Mabadiliko katika Mifumo ya Ardhi: Wajerumani walijaribu kuanzisha mfumo wa umiliki wa ardhi wa Kizungu, ambapo ardhi iligawanywa na kugawiwa ...
Read more